یکشنبه 1403/11/07
چون در تاریخ جمعه 1403/11/05 اطلاعاتی غیرعلمی از هرس منتشر کردم پس به جهت بالا بردن سطح علمی کشاورزان و هرسکاران عزیز این مطلب را منتشر می کنم :
انواع هرس :
هرس (Pruning) یکی از عملیات‌های مهم در باغبانی و کشاورزی است که با اهداف مختلفی مانند بهبود رشد، افزایش باردهی، شکل‌دهی و حفظ سلامت گیاهان انجام می‌شود. بر اساس مقالات علمی ایرانی و خارجی، انواع هرس به شرح زیر است:
- هرس فرم‌دهی (Training Pruning): این نوع هرس در مراحل اولیه رشد گیاه انجام می‌شود و هدف آن ایجاد ساختاری قوی و پایدار است که بتواند وزن میوه‌ها را تحمل کند و رشد متعادل گیاه را تضمین نماید. این هرس معمولاً در زمستان و در دوره خواب گیاه صورت می‌گیرد.
- هرس باردهی (Pruning for Fruit Production): هدف این هرس افزایش کیفیت و کمیت میوه است. در این روش، شاخه‌های قدیمی و نابارور حذف می‌شوند تا انرژی گیاه به سمت شاخه‌های جوان و بارور هدایت شود. این هرس معمولاً در اواخر زمستان یا اوایل بهار، قبل از شروع دوره رشد، انجام می‌شود.
- هرس ترمیمی (Restorative Pruning): این نوع هرس برای بازسازی و احیای درختان و گیاهان قدیمی یا آسیب‌دیده به کار می‌رود. در این روش، شاخه‌های مرده، آسیب‌دیده یا بیمار حذف می‌شوند تا گیاه به سمت بهبود رشد و بازسازی هدایت شود. بهتر است این هرس در فصل خواب گیاه (زمستان) انجام شود، اما در صورت وجود بیماری یا آسیب، می‌توان در طول سال نیز آن را انجام داد.
- هرس تابستانه (Summer Pruning): این هرس در طول فصل رشد انجام می‌شود و شامل حذف شاخه‌ها و برگ‌های اضافی است. هدف آن بهبود تهویه هوا، کنترل آفات و جلوگیری از رشد غیرمتعارف شاخه‌ها است. این هرس در طول تابستان و فصل رشد گیاه انجام می‌شود و معمولاً به عنوان یک اقدام اصلاحی و کنترلی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- هرس سرشاخه‌زنی (Pollarding): در این روش، شاخه‌های اصلی درخت به صورت مکرر و با فواصل زمانی معین بریده می‌شوند تا درختان کوتاه‌تر از اندازه اصلی‌شان تربیت شوند. این هرس به کنترل اندازه درخت و تحریک رشد شاخه‌های جدید کمک می‌کند.
- هرس بهداشتی (Crown Cleaning): در این نوع هرس، شاخه‌های مرده، مریض یا آلوده به بیماری‌های قارچی یا آفات بریده می‌شوند تا سلامت درخت حفظ شود و از گسترش بیماری‌ها جلوگیری گردد.
- هرس کاهشی (Reduction Pruning): هدف این هرس کاهش حجم درخت و کنترل رشد آن است. شاخه‌های غیرضروری، مرده یا بیمار، و شاخه‌هایی که باعث تداخل با ساختمان‌های اطراف می‌شوند، بریده می‌شوند.
- هرس بهره‌وری (Thinning Pruning): در این روش، شاخه‌هایی که به طور طبیعی روی درخت رشد کرده‌اند، به صورت عمده بریده می‌شوند تا نوردهی و تهویه مناسب درون درخت افزایش یابد و وزن درخت کاهش یابد.
- هرس اضطراری (Emergency Pruning): این هرس در مواقع اضطراری مانند طوفان‌ها یا تنش‌های طبیعی به منظور حذف شاخه‌های شکسته، آسیب‌دیده یا در معرض خطر انجام می‌شود.
و مهمترین موضوع در هرس این است که انتخاب نوع هرس و زمان مناسب آن بستگی به نوع گیاه، هدف از هرس و شرایط محیطی دارد.
